Kentsel Dönüşüm

Kentsel dönüşüm belirli kanunlar ile birlikte gerçekleşen yıkılma durumu olan evlere uygulanır. Özellikle afet durumlarına karşı dayanıksız olarak adlandırılan evlerde kentsel dönüşüm yapılmalıdır. Özellikle ülkemizde doğal afetlere karşı dayanıksız olan ve yıkılma işleminin gerçekleştirilmesi gereken birçok ev vardır. Kentsel dönüşüm yapılmadığı takdirde evlerin herhangi bir felaket ile birlikte yıkılması kaçınılmaz bir durumdur.

Kentsel dönüşüm çoğunlukla kent ve köylerde yapılan bir işlemdir. Kentsel dönüşüm yapılırken devlet tarafından kira destekleri kredi gibi unsurlar alınabilir. Ekonomik açıdan bitik durumda olan binalar yeniden yapılandırılarak eğlence merkezi kongre gibi alanlar da olabilir. Yani kısacası kentsel dönüşüm ömrü olmayan doğal afete karşı dayanıksız binaların yıkılarak yerlerini yeni yaşam alanlarının alması demektir.

Uygulama Alanı Nedir ve Nasıl belirlenir?

Uygulama alanı denilen bölge kentsel dönüşümün yapılacak olduğu bölgeye denir. Gereken çevre ve şehir bakanlığı tarafından tetkikler yapıldıktan sonra binanın kötü bir durumda olduğu anlaşıldığında karar verilir.

Belirlenme işlemi işin ehli insanlar tarafından ilerler. Genel olarak bu uygulama alanları can kaybına yol açacak olan, yıkılma tehlikesi bulunan ve çok eski binalardan oluşur.

Yerinde Dönüşüm Nedir?

Yerinde dönüşüm, tek katlı yani müstakil olan evler için kullanılır. Yerinde dönüşüm, afet riskleri bulunan evlerin yıkılarak arsa gibi alanda, hiçbir değişiklik meydana gelmeden yeniden bu sefer afete dayanıklı bir şekilde bina dikme işlemidir. Aynı alan içerisine bina dikildiğinden kaynaklı olarak da yerinde dönüşüm olarak adlandırılır.

Kentsel Dönüşüm İçin Gerekli Şartlar Nelerdir?

Kentsel dönüşüm ile birlikte riskli olan binalar yıkılırken yerlerine yeni ve sağlam binalar dikiliyor. Bir binanın kentsel dönüşüme girebilmesi için riskli konumda olması gerekir. Riskli konum bir binanın isteyerek yıkılmadığı takdirde kendiliğinden yıkılacağı anlamına gelir.

Riskli durumda sayılı olan binaların anlaşılması gerekli kişiler tarafından yapılır. Aynı zamanda kentsel dönüşüm işlemi gerçekleştirilirken devlet tarafından da kişilere bir takım yardımlarda bulunulur.

Bir Binanın Riskli Olup Olmadığı Nasıl Anlaşılır?

Bir binanın riskli olup olmadığı gerekli kurumlar tarafından belirlenir. Bu kurumlar alanında uzman kişiler ile çalışır. Belirli kanunlar üzerinde hareket edilerek işlemler gerçekleşir. Bu kanunlar içerisinde binanın ömrünün dolup dolmadığı, bir afet anında örnekle depreme karşı binanın dayanıklı olup olmadığı riskli konumuna girmesi için yeterlidir.

Bu tespit işlemi işi bilen kişiler tarafından yapılırken, aynı zamanda evde yaşayan bireyler tarafından da yaptırılabilir. Kişiler kendi istekleri ile risk testlerini yaptırmadıkları takdirde bölge içinde riskli bir ev çıktığında risk testi yapılmayan evlere belediye tarafından test uygulanır.

Hangi Yapılar Kentsel Dönüşüm Kapsamına Girer

Kentsel dönüşüm ülkemizin her yerinde meydana gelebilir. Bu yüzden her il ve ilçe de kentsel dönüşüm uygulanabilir. Kentsel dönüşüm işlemlerini kapsayan evler genel olarak gecekondulardır.

Gecekondu evlerinde oturanlar aynı zamanda varlığında hazine gibi kapsam içerisinde yer alan kişiler devletten arsa talep ederek kentsel dönüşüme de girebilirler. Kaçak olarak tapu veya arsa sahipleri var ise o bireyler de kentsel dönüşümden faydalanabilir.

 

Risk Tespitinden Sonra Yapılacaklar Nelerdir?

Risk tespiti yapıldıysa ve binanınız riskli olarak çıktıysa yapılacaklar oldukça basittir. İlk olarak bina yıkılmasını istenmiyorsa ilk on beş gün içerisinde gerekli makamlara itirazda bulunulabilir. Makamların verdikleri kararlar ile hareket edilir. Bina eğer kesin olarak yıkılma işlemine girecekse bu işlem altmış gün içerisinde gerçekleşmek zorundadır. Yıkım işlemlerini bina da bulunan mülk sahipleri yaptırır. Yaptırmadıkları takdirde binanın yıkım işlemi devlet tarafından yapılır. Yıkım adı altında çıkan bütün masraflar da kişilerden istenir.

Bina yapım işlemlerinde belirli protokoller vardır. Bu protokoller ilk olarak hisse paylaşımıdır. Mal sahiplerinin arsa üzerinde olan hakları ile birlikte bina ortak karar protokolü ile dağıtım gerçekleştirilir. Eğer bu işleme katılmayan hak sahipleri meydana gelirse o kişilerin hakları da ortaklarına açık arttırma yolu ile satılabilir. Aynı zaman için yeni yapılacak olan yani kentsel dönüşüme uğrayacak olan bina da bu protokole göre yapılabilir. Bu esnada kentsel dönüşüm kredilerinden yararlanılır. Kentsel dönüşüm kredileri düşük bir faiz miktarı ile kişilere sunulur. Yüz bin lira gibi bir para ortalama altmış aya kadar bölünebilir.